Zhurma e tingujve funky kumbonte si asnjëherë më parë. Atë natë, si edhe netët tjera, qeflinjë gjysmë të dehur dukeshin sikur e kishin mallkuar diellin të mos lindte mbi ta të nesermen. Askush s’mërzitej se dikush nga shoqëria e tyre mund ta rrezikonte edhe punën, nëse nuk do t’i kurdiste nja dhjetë alarme të telefonit për t’u zgjuar. 

Por ja që qejfi, edhe atë natë, ishte më i madh se Stambolli. Nëse ato dreq alarmesh të nesërmen s’do ta zgjonin njeri nga gjumi, me gjasë fajtor për këtë do të jetë ajo ëndrra e çuditshme: duke  shkëmbyer llafe me atë vajzën e bukur nga Suedia, që mbante veshur bluzën me David Bowie e që gati sa nuk u alivanos nga kallaballëku, që dukej sikur ia rëndonte frymëmarrjen, teksa priste në rreshtin e gjatë për të hyrë në tualet te Robi. 

Grupi i madh i njerëzve që prisnin në këmbë me minuta të tëra, ta zgjonin kërshërinë, pyesje me vete: “pse ky lokal kishte vetëm një tualet?” Natyrisht, pas muzikës dhe birrave, tualeti ishte gjëja e tretë më e preferuar.

Pasi i porositëm pijet, kamarieri, i frustruar me turmën që nuk ia lëshonin assesi rrugën për të kaluar, u afrua drejt nesh, e futi dorën në xhepin e majtë dhe nxorri kuletën. Vapa e madhe që vinte nga ajo hapësirë e vogël ia kishte lagur ballin, me gjithë qafën, që i kullonte nga djersët. Me dorën e djathtë e mbante tabakun e zi me pijet e freskëta duke i dhënë hov hapave edhe pse dyshemeja afër banakut ishte bërë aq qull nga shishet e thyera, që zoti e di se kush do të ishte viktima e parë që do ta thyente qafën në të. 

Pasi mbërriti te tavolina jonë, i mbushur frymë, hapi kuletën dhe tha: “Një fysht, dy Paulanera, një Lashko dhe një ujë të thjeshtë… krejt 8 euro keni për pagesë!”

Për ta mos xhindosur edhe më fort djaloshin, që veç ishte i djersitur me gjasë edhe më shumë nga mendimi se kush nga ne do të paguajë dhe se si do të paguajmë, këtë herë lëshuam pe. Dikush nga tavolina vendosi ta lante të gjithë borxhin, që ne të vazhdonim sa më shpejt muhabetin që e kishim lënë në gjysmë e që djaloshi t’i kthehej punës.

Menjëherë në të majtën tonë, një zë brohoriti: “Çimën var çakmagi?” (Kush nga ju ka shkrepsë për ta ndezur cigaren?) Pyetjes, edhe pse me plot dyshime, tentoi t’i përgjigjej vajza me flokë të shprishura matanë tavolinës, që vazhdimisht ia ngulte sytë clipper-it të kuq që e mbante afër telefonit. Thellë brenda vetes, e ndjeu peshën e përgjegjësisë.

Thuajse iu kujtuan momentet e veçanta, që i kishte me atë shkrepsë. Dhurata e fundit nga ish i dashuri, mbase. Një ndjenjë melankolie ia ngriu pamjen. Për një fraksion të sekondit, u duk se mendoi se po t’ia huazonte shkrepësen atij djaloshit thatanik, ai nuk do t’ia kthente më kurrë. Në sytë e saj, djaloshi tashmë ishte shndërruar në një njeri të pabesë, i njollosur me epitetin “hajdut i shkrepseve”. 

Mendja e saj sajonte kalkulime të llojit: “o do ta humbiste o do ta fuste në xhepin e tij të vogël. Rrugë të tretë nuk kishte”. Zgjati dorën për t’ia dhënë, por sytë ende nuk i shkoqeshin nga clipper-i dhe me një ton thumbues ia preu: “Bak, kaybetma, çevır biçetten!” [Shiqo, mos e humb, ma kthe përsëri]. 

Poshtë banakut, ku shankistët lëviznin si bletët për t’i mbushur gotat, që nuk iu shihej fundi, ndodhen tri shkallë prej betoni dhe një kapixhik, i cili, përmes një shtegu të ngushtë të shpien në oborr, që është vendi më i dashur i njerëzve gjatë verës e stinëve më të ngrohta.

Vizitorët nga jashtë Kosovës e vrisnin mendjen pse kjo rrugicë e ngushtë e oborrit nuk ishte e shtruar me kalldrëm, sikurse qendra e Shadërvanit, që iu kujtonte atyre disa qytete të Italisë juglindore. 

Derisa vazhdoje të ecje përgjatë atij shtegu të ngushë, në pjesën e majtë, të binte në sy kopshti i famshëm i lokalit. “Të krijosh një kopsht, do të thotë ta konsiderosh atë si një organizëm të gjallë, ku elementët përbërës ndërthuren ngushtë me njëri-tjetrin. Kështu, një pemë e caktuar nuk mund të konsiderohet e veçuar nga disa bimë apo shkurre që janë poshtë saj, ashtu sikurse trëndafilat që nuk mund të konsiderohen të veçuar nga bari i gjelbër që e rrethon atë”, na thoshte Robi, pronari i lokalit, që fliste për lulet e kopshtit sikur të ishin fëmijët e tij.

Muzika, që dëgjohej te pjesa e epërme, garonte me zhurmën e njerëzve që vinte nga tavolinat e stërmbushura. Në atë hapësirë britmat nuk kryenin punë. Atmosfera prishej, vetëm atëherë kur ndonjëri prej nesh, gati sa nuk ia shpërthente timpanin e veshit bashkëfolësit kur i afrohej për t’ia përsëritur për të tretën herë rradhazi atë rrëfimin e njëjtë të pushimeve në Amsterdam.

Afër bahçes me lule, të qeshurat e zërat e çuditshëm nuk kishin të ndalur. Katër veta ia kishin plasur muhabetit, dy prej tyre, me zor mbanin lotët nga të qeshurat. Biseda zhvillohej në gjuhën turke, që ishte një varietet i evoluar i turqishtes së vjetër, që ndryshe quhet edhe prizrençe dhe më shumë se në qytetet e tjera të Kosovës, flitet vetëm në qytetin e Prizrenit:

– Cürdün mi ema, araydi bana zıplama?! 

[E pe apo jo, mua nuk ma hedh dot njeri]?!

Tha njëri nga shokët.

– Brak be, mabet’tır onlar, ko sen ne der o… eiii!

[Po lëre aman, llafe të kota janë ato, mos ia var fort veshin]. 

Muhabeti  sa vinte e tensionohej.

– Nasıl be mabet, yorgon, sen bileysin, benim yarısi ailem Zvicra’da, 

em diverdım başlıktan ona, beklema ofis işi ütede!

[Po ç’thua ore, ahmak, ti e di fort mirë se gjysma e familjes sime jeton në Zvicër,

ia kam bërë me dije që në fillim, atje nuk të ofrojnë ndonjë punë në zyrë].

– Bilmeym valla, kulansaydi aklıni biraz yapardi pare bunda’da.

Zaten Allah der “Çalış kulum verim”, üle dil mi?

[Nuk e di për besë, po të ishte më këmbëngulës, 

Ndoshta pak më i zgjuar, mund të gjente punë edhe këtu.

Zoti na thotë: “Ti bëja hyzmetin, se furnizimi vie nga unë, apo jo]?

– Amk, hepınız filozof oldonoz!

[Dreqi e marrtë, të gjithë filozofë jeni bërë].

– Kırkaydın.

[Më shurdhofsh!]

Pak më tutje, tavolina jonë u bë dëshmitare e disa zërave, britmave të një debati të ashpër që po zhvillohej. Me atë llojë piskame, jehonat e zërit me siguri mbërrinin deri te xhamia e Sinan Pashës. “U lodha ma, qe sa muaj jam tu pritë me më dalë viza. Më paskan refuzu përsëri. Këtu nuk jetohet ma. Boll u ba ma.”

Mallkimet e vajzës, që kishte harruar ta shkundte hirin e cigares, i kishin dhënë kahje krejt tjetër bisedës. Shoku i saj që ndodhej përballë, e shikonte me habi teksa ajo bërtiste plot vrer e mundohej ta kuptonte a ishte me të vërtetë ai fajtor i këtij absurditeti të llojit të vet, apo politikat dhe proceset e stërgjatura që BE ia kishte vendosur shtetit të Kosovës tash e një dekadë. Thua se fati i saj varej nga ajo natë e gjatë, katër gotat e rakisë që i kishte pirë dhe dy pakot e cigareve.

Gjithkush te Robi

Që në hyrje, një rregull i pashkruar edhe atë natë na urdhëroi të gjithëve: ky lokal nuk lejon asgjë tjetër pos pijeve dhe muhabetit. Natyrisht myshterinjtë më fatlumë janë ata që arrijnë më herët; e kush arrin i/e pari/para i zinte edhe tavolinat më të mira. Tavolinat e improvizuara nga druri, vendosur mbi shumë guralecë, që më shumë i ngjajnë ndonjë bregdeti të Shqipërisë jugore, sesa një lokali të rëndomtë. 

Përmbi dritave të kuqe dhe të verdha të vendosura në tavan, që t’i kujtonin diskotekat e viteve të ‘80-ta, përballë tavolinave, në murin e bardhë të dekoruar më gurë të vegjël, na rri afër posteri i madh: “TRUTH WILL TEAR US APART”  [E vërteta do të na ndajë]. 

Nga larg, muri i bardhë e tullat e vjetra duken si ndonjë pikturë e Mark Rothko.

Afër lisit të çelur krah më krah, ku çapkënë të dashuruar kërcenin si të çmendur, gjendej dera e prapme që lidhej me një tjetër lokal të lezetshëm, të quajtur “Noja”. 

Në rastet më ekstreme, shuarja e urisë në “Destill” ka vetëm dy rrugëdalje: të porosisim pica në orët e hershme të mëngjesit ose të hanim nga specialitet e Nojës. “Noja” është kuzhina e ndjenjave të mira, që e zbukuron atë pjesë të qytetit si dhe shërbente ushqime e meze të shijshme për adhuruesit e saj. Vetë fakti që është simotër e Destillit mjafton. Dallimi i vetëm është se te “Noja” shërbehet më shumë ushqim sesa pije alkoolike. Andaj edhe e plotësojnë njëra-tjetrën.

Gjithçka në vend të vet. Para zotit dhe Destillit të gjithë janë të barabartë. Ndarjet klasore shkrihen për t’u tjetërsuar në një komunitet të vetëm, që synim parësor e ka kënaqësinë dhe muhabetin relaksues deri në orët e vona. Shkrimtarë, muzikantë, disenjatorë, politikanë e pijanecë, të gjithë mblidhen këtu. 

Në ndërdijen tonë, këtë vend më shumë e admirojmë si ndonjë tempull sesa si një lokal të zakonshëm. Se Destilli, njëmend nuk është i zakonshëm. Ndoshta ky është një ndër ato vendet e pakta në qytet, ku mesazhet e instagramit disi e humbin fuqinë e varësisë karshi muhabetit që mbizotëron në tavolinë. 

E çfarë ndodhi me pjesën e mbetur të natës, varet sa i/e dehur ishe; si zakonisht, faji i mbetet alkoolit. 

Prapëseprapë, “Destill” nuk është vetëm një pub që ofron birra të ftohta dhe muzikë me shije të rafinuar. Ai kapixhiku i vogël në hyrje të çon në një hapësirë ngjyrash. Aty thuhen të pathënat e njerëzve, që lindin të plakur e vdesin të rinj. 

Afër tualetit te Robi, i dëgjon të gjitha. Dhe jo vetëm.

Imazhi i ballinës: Aulonë Kadriu / K2.0