Vetëvendosja (VV) duket se është në rrugën e duhur për të shënuar fitore të fortë në zgjedhjet e jashtëzakonshme të përgjithshme të së dielës.
Pas numërimit të 99% të fletëvotimeve të rregullta, partia e Albin Kurtit ka siguruar pothuajse 48% të votave — më shumë se cilado parti në historinë e Kosovës së pasluftës.
Në një cikël zgjedhjesh të afishuar nga VV-ja si referendum për të ardhmen e Kosovës, qytetarët janë përgjigjur në numër të madh për t’i dhënë kësaj partie një fitore të plotë. Deri në orët e para të mëngjesit, VV-ja kishte shënuar rekord më të madh të përkrahjes se secila parti në historinë e zgjedhjeve të Kosovës, duke i tejkaluar 359,851 votat e marra nga LDK-ja e Ibrahim Rugovës në vitin 2001.
Partitë e tjera të mëdha pranuan humbjen shpejt pasi panë zvogëlimin dërrmues të përqindjes së votave të marra.
Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK) në veçanti pësoi kolaps në përqindjen e votave; me përkrahje prej vetëm 13%, kjo shënon rezultatin më të keq në historinë e kësaj partie, ndërsa rezultatet preliminare tregojnë se LDK-ja nuk prin në asnjë komunë të vendit për nga përqindja e votave.
LDK-ja vjet ka qenë objekt i kritikave të rënda pasi në vlug të pandemisë rrëzoi koalicionin qeverisës që kishin lidhur së bashku me VV-në.
Të hënën, lideri i partisë Isa Mustafa, i cili ka udhëhequr LDK-në nga viti 2010 dhe ka qenë anëtar qysh prej viteve të 90-ta, paraqiti dorëheqjen.
Partia Demokratike e Kosovës (PDK) pritet të dalë e dyta, megjithëse përqindja e tanishme e votave prej 17% po ashtu përfaqëson rezultatin më të keq deri tash për këtë parti.
Meqenëse ngjan se Nisma nuk do ta kalojë pragun prej 5% për të siguruar ulëse në Kuvend, e vetmja parti tjetër shqiptare që ka gjasë të përfaqësohet në legjislativ është Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), paçka se përqindja e votave prej 7% është po ashtu më e ulët sesa në zgjedhjet e kaluara.
Lista Serbe, e mbështetur nga Beogradi, sërish ka dominuar votën ndër subjektet serbe të vendit, ndërsa një nismë e re qytetare Romani Iniciyativa ka siguruar më shumë përkrahje sesa të gjitha subjektet rome së bashku.
VV-ja pritet ta thellojë fitoren më tej në ditët në vazhdim pas numërimit të votave të dërguara me postë nga pjesëtarët e diasporës.
Pasi votoi, udhëheqësi i VV-së Albin Kurti u tha gazetarëve se “qytetarët kanë nevojë për demokraci dhe institucionet për legjitimitet”. Foto: Atdhe Mulla / K2.0.
Fletëvotimet postare numërohen ndaras nga votat e drejtpërdrejta, ndërsa përfaqësuesit e diasporës kanë paralajmëruar se ky proces mund të zgjasë deri në 10 ditë për shkak të regjistrimit rekord të votuesve nga diaspora sivjet; sipas Germin, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka pranuar 43,447 zarfe me postë deri në afatin e fundit më 12 shkurt, ndërsa secili zarf mund të parmbajë më shumë se një fletëvotim.
Udhëheqësi i VV-së Albin Kurti ka thënë në të kaluarën se dëshiron ta fitojë një shumicë të përgjithshme deputetësh në Kuvend dhe se nuk dëshiron të qeverisë si pjesë e një koalicioni; Presidentja në detyrë Vjosa Osmani — e cila iu bashkua VV-së me listën e saj pasi ishte në krye të listës së LDK-së në vitin 2019 — po ashtu do ta vëzhgojë me vëmendje shpërndarjen e ulëseve meqë ka shprehur vullnetin për ta marrë mandatin e plotë të Presidentes nga deputetët.
Shpërndarja përfundimtare e ulëseve të Kuvendit do të bëhet pas numërimit dhe certifikimit të të gjitha votave nga KQZ-ja, gjë që vjen pas apeleve dhe kontesteve të mundshme ligjore. Në vitet e kaluara, ky proces ka zgjatur disa javë.
Shumë qytetarë të moshuar dhe të tillë me aftësi të kufizuara kanë kapërcyer nëpër infrastrukturë të papërshtatshme krahas temperaturave të acarta për ta dhënë votën. Foto: Atdhe Mulla / K2.0.
Dalja në zgjedhje prej 47% ishte po ashtu më e larta në ndonjë zgjedhje që nga viti 2004, paçka se qytetarëve u është dashur të shkojnë në vendvotime nëpër borë, ngricë dhe kufizimet e COVID-19.
Dalja është rritur mjaft në katër komunat me shumicë serbe në veri të vendit — madje në tri prej tyre është më e lartë se 80%. Ka pasur raportime mediatike për parregullsi zgjedhore në këto zona, por ato nuk janë verifikuar në mënyrë të pavarur nga mbikëqyrësit e zgjedhjeve.
‘Assesi mandat për hakmarrje’
Pak kohë pasi rezultatet e para të projektuara u publikuan nga mediume të ndryshme me mbylljen e qendrave të votimit në orën 7 të mbrëmjes shpërthyen fishekzjarret në Prishtinë, ndërsa mbështetës të VV-së filluan të mblidheshin për të festuar në disa qendra të qyteteve anekënd vendit.
Me përditësimin e rezultateve dhe qartësimin e kahjes së këtyre zgjedhjeve, rrugët e kryeqytetit kumbonin nga zëri i sirenave të veturave dhe brohoritjet për VV-në ndërsa njerëzit bënin xhiro nëpër qytet për ta shprehur mbështetjen e tyre.
Pak para mesnatës, Kurti dhe Osmani mbajtën një konferencë për shtyp në mjedis të hapur ku lexuan fjalimet e fitores para dhjetëra aktivistësh dhe gazetarësh dhe i ftuan njerëzit të festojnë në shtëpitë e tyre.
“Jemi të vetëdijshëm për barrën e madhe që e kemi si rezultat i besimit të madh që na e keni dhënë, por besimi juaj po ashtu do të jetë udhërrëfyesi unë në këtë rrugëtim”, ka thënë Osmani. “Përgjegjësia që na e keni mveshur është po ashtu një nder i madh sepse së bashku po vijojmë punën në zhvillimin e demokracisë që punuam kaq fort për ta ndërtuar”.
Ndonëse ka qenë shpesh cak i sulmeve personale nga kundërstarët politikë — sidomos nga pjesëtarët e partisë së saj të kaluar — Osmani është paraqitur me ton pajtues.
“Ky assesi nuk është një mandat për hakmarrje e po ashtu nuk është një mandat i kthimit prapa”, ka thënë ajo. “Ky është kapitull i punëve që do të kryhen; është mandat kur ne nderojmë historinë tonë të përbashkët, kur ne e garantojmë mirëqenien, e luftojmë me ngulm e pa kompromis korrupsionin, sigurojmë drejtësinë e punojmë me zell të madh për barazinë”.
